Tuesday, 28 February 2012

1

Is het paspoort een verlengstuk van de weergave van je nationale identiteit of is onze identiteit juist gebouwd op de waarde van het papier.
Het zijn je papieren die jouw bewijs geven van het leven dat je leeft of land dat je mag gaan betreden. Zoals de Russische gezegde ook gaat: ‘Je bent geen mens als je geen pas hebt.’


Om na te gaan welke rol het paspoort zich in onze hedendaagse maatschappij aanneemt onderzoek ik de evolutie naar z'n geschiedenis in verband met z'n cultureel niveau en politieke gedachte goed.
Om te kunnen spreken over een paspoort moet zijn definitie ten eerste worden vast gelegd;
het paspoort is een door de staat uitgegeven document dat in beginsel dient ter legitimatie van de houder en tevens als prima facie bewijs(morele verplichting die op het eerste gezicht vervulling veronderstelt tenzij deze in een specifiek geval conflicteert met een gelijke of sterkere verplichting ) van zijn nationaliteit. Het paspoort wordt doorgaans door een staat aan zijn burgers verstrekt om hen de mogelijkheid te geven naar het buitenland te reizen. De staat verplicht zich ten opzichte van andere staten de houder van het paspoort weer binnen de eigen grenzen te laten.’




Niet gehoord of geteld
bestel ik mijn bestaansrecht
Als ieder ander zich in de rij zet
Biedt ik me aan tot de leegte
van wezenlijkheid






De rol die de pas nu heeft aan genomen is niet altijd zo groot en definitief geweest.
Het is waarschijnlijk de bijbel die melding maakt van wat we het eerste paspoort zouden kunnen noemen. Het gaat om een soort dienstreis, die Nehemia wil onder ondernemen om Jeruzalem, dat door Nebukadnessar was verwoest, weer op te bouwen. In het boek Nehemia lezen we:
‘ Indien het de koning goeddunkt. Laat men mij brieven geven voor de landvoogden van het gebied over Rivier, dat ze mij laten doortrekken tot ik in Juda kom.’
Er is niks te vinden over de vorm van deze ‘brieven’, of over de precieze tekst maar we kunnen hieruit wel concluderen dat het een verzoek document is om reizigers door te laten, hen niet in de weg te staan en te beschermen, dit als begin van de vorming van het paspoort dat heel lang slechts de strekking geweest is van een reisdocument.

Maar over het algemeen werd er nog zonder papieren gereisd, behalve de elite die wel papieren bij zich hadden. In de vorm van aanbevelingen of introductiebrieven, door een plaatselijke machthebber aan een van zijn onderdanen afgegeven. In principe was het meer een document dat een bepaalde relatie tussen twee personen aangaf. Maar langzaam rond de tweede helft van de middeleeuwen, rond de dertiende eeuw, komt in ItaliĆ« een proces op gang dat langzaam leidt tot de vorming van een moderne staat. Het personaliteitsbeginsel wordt steeds meer vervangen door het territorialiteitsbeginsel. In plaats van de relatie met een bepaalde vorst of een bepaald volk wordt de relatie met een territorium steeds belangrijker, als het gaat om het vaststellen van een rechtsregime waaronder een individu valt.   


Het was de staat die altijd jouw plaats bepaalde, zij die het recht hebben en geven aan de goed gekeurde burgers om zich vrij te kunnen bewegen. 'Vrij zijn' in de zin van algemeen geaccepteerd en beschermt te worden, het is dus een privilege om een paspoort te hebben en te gelijker tijd een soort goedkeurings-schrift dat je bij je draagt. Het feit dat je als burger pas  wordt erkend door je papieren is iets wat altijd al heeft gespeeld. Want zoals we hier voor al lazen waren het zij met de 'brieven' die beschermt werden maar zonder dat gegeven was je slechts een landloper die van god los is, zij werden ook niet warm verwelkomt in nieuwe steden en kregen slecht onderbetaald werk.